“Saya hilang keyakinan dengan sistem yang rosak ini,” kata Ida Hidayah, seorang doktor kontrak.
Beliau di antara 23,000 doktor kontrak di seluruh negara, dan salah seorang peserta #HartalDoktorKontrak yang berlangsung pada hari Isnin, 26 Julai 2021.
Di Sabah, beberapa hospital juga terlibat.
Di antaranya Hospital Likas, Hospital Queen Elizabeth dan Hospital Besar Tawau.
Perlu diketengahkan di sini bahawa doktor-doktor kontrak yang menyertai #HartalDoktorKontrak telah melakukannya ketika waktu rehat. Sebahagian pula sedang “off duty” ketika hartal berlaku.
Sementara itu, doktor-doktor kontrak yang bertugas tetapi menyokong kempen ini telah menyatakan sokongan melalui mesej-mesej di media sosial, agar tanggungjawab terhadap pesakit tidak terabai.
Nurshafinaz yang bertugas sebagai doktor tetap di Hospital Besar Tawau berkata sedemikian dalam Facebook hari ini.
“Saya dan doktor-doktor lain bertugas di dalam wad untuk memastikan pesakit-pesakit tidak terabai, sementara doktor-doktor kontrak menyertai hartal.”
“Tiada pesakit yang terabai. Tiada.”
Meskipun Nurshafinaz seorang doktor tetap, beliau memahami nasib dan kesusahan yang dihadapi oleh doktor-doktor kontrak.
Punca Masalah Dijejak Ke Tahun 2016
Masalah yang dihadapi oleh doktor-doktor kontrak selama ini berkisah tentang ketidakadilan terma-terma penjawatan.
Pada tahun 2016, sebuah polisi yang bermasalah telah diperkenalkan oleh Kerajaan Persekutuan pada ketika itu.
Datuk Seri Najib Razak merupakan Perdana Menteri, manakala Datuk Seri S Subramaniam dan Tan Sri Noor Hisham Abdullah merupakan pemimpin paling kanan dalam Kementerian Kesihatan ketika polisi bermasalah ini dikuatkuasakan.
Berbeza dengan tawaran-tawaran penjawatan sebelum ini, kerajaan telah memperkenalkan sistem kontrak kepada doktor-doktor yang baharu.
Menurut doktor-doktor yang terkesan, kontrak ini pada asalnya merupakan penyelesaian jangka masa pendek kepada ketidakmampuan kerajaan menyerap doktor-doktor ke dalam sistem penjawatan awam.
Namun, oleh kerana penyelesaian jangka masa panjang tidak diikhtiarkan, masalah tersebut tidak diselesaikan. Ia hanya diketepikan buat sementara, sebelum ianya muncul semula dari masa ke semasa.
Menteri Kesihatan sekarang, Datuk Seri Dr. Adham Baba pada bulan Jun lalu mengakui bahawa antara Disember 2016 hingga Mei 2021, sejumlah 23,077 doktor telah diserap melalui sistem kontrak.
Daripada jumlah tersebut, hanya 3.47% (789 doktor) diserap secara tetap dalam penjawatam awam. Nasib dan masa depan lebih 22,000 doktor-doktor kontrak lain masih tidak terjamin.
Terma-terma Tidak Adil
Menurut Persatuan Malaysia (MMA), doktor-doktor kontrak tidak mempunyai hak-hak atau keistimewaan-keistimewaan yang dirasai penjawat-penjawat awam lain.
Doktor-doktor kontrak tidak mempunyai cuti bersalin, cuti belajar, pinjaman skim perumahan ataupun peluang naik pangkat.
Malah, kos-kos latihan perubatan juga perlu ditanggung oleh doktor-doktor kontrak sendiri.
Mereka tidak diberi peluang menjadi pakar perubatan, kerana kemasukan ke kursus-kursus Sarjana (Master’s) di Institusi Pengajian Tinggi Awam terhad kepada penjawat awam.
Bagi mengeruhkan lagi keadaan, polisi-polisi pelanjutan kontrak juga tidak jelas. Perkhidmatan doktor-doktor kontrak boleh ditamatkan apabila kontrak tamat. Kerajaan tidak mempunyai tanggungjawab untuk melanjutkan kontrak-kontrak doktor kontrak
Keadaan yang tidak menentu ini menyebabkan berpuluh ribu doktor berasa bimbang dengan masa depan mereka.
Disebabkan keadaan sebegitu, doktor-doktor kontrak terpaksa berpindah ke hospital swasta ataupun luar negara.
Dalam keadaan pandemik Covid-19 ini, tidak boleh dinafikan bahawa doktor-doktor telah mengalami keletihan melampau.
Sebuah kajian yang dilakukan oleh Universiti Sains Malaysia (USM) di antara 21 April 2020 sehingga 20 Mei 2020 mendapati, daripada 933 kakitangan perubatan yang dikaji, sekitar 54% daripada mereka sudah mengalami simptom-simptom keletihan melampau.
Kajian tersebut dilakukan ketika negara hanya mengalami pandemik selama tiga bulan.
Setakat ini, Malaysia sudah berhadapan dengan pandemik Covid-19 selama 16 bulan. Malah jumlah kes kumulatif Covid-19 sudah melebihi aras 1 juta.
Sudah hampir pasti, lebih ramai doktor-doktor dan kakitangan perubatan mengalami keletihan yang melampau.
